مشکلات پا - نکات اساسی

 درد پا باعث مشکل در پیاده‌روی و انجام کارهای روزمره می‌‌شود، و ممکن است مانع فعالیت‌‌هایی مانند بلند شدن از صندلی یا بالا رفتن از پله شود. درد پا ممکن است باعث مشکل در تعادل فرد نیز شود، که احتمال افتادن را افزایش می‌دهد. دردی که تحرک فرد را کاهش می‌‌دهد ممکن است سبب افزایش وزن، ضعف و کاهش عملکرد قلب شود. اما فقط به این خاطر که سن‌تان بیشتر می‌‌شود، مجبور نیستید با درد پا کنار بیایید. توانایی پیاده‌روی خوب بسیار مهم است، زیرا پیاده‌روی یکی از بهترین راه‌‌های ورزش و حفظ تناسب اندام است.

ساختار پا

هر پای انسان 26 استخوان، 33 مفصل و بیش از 120 عضله، رباط، تاندون و عصب دارد. این اجزا همگی برای پشتیبانی از وزن بدن همکاری می‌‌کنند، همانند ضربه‌گیر هستند، تعادل بدن را حفظ می‌‌کنند، و با هر قدم شما را به جلو می‌‌بَرند. افراد معمولاً هر روز حدود چهار ساعت روی پا‌‌های خود می‌‌ایستند و حدود پنج هزار قدم برمی‌دارند. از آنجا که پاها در مقایسه با کل بدن کوچک‌ هستند، در هر قدم زدن، فشار خیلی زیادی را تحمل می‌‌کنند و در مجموع روزانه صدها تن وزن را تحمل می‌‌کنند.

یکی از دلایل اصلی مشکلات پا کفش نامناسب است. سه‌چهارم افراد بالای 65 سال کفش‌‌های خیلی کوچک می‌‌پوشند. کفش‌‌های باریک یا پاشنه‌بلند، کفش‌‌هایی با کف لغزنده، یا کفش‌‌هایی که از پا حمایت یا حفاظت نمی‌‌کنند ممکن است موجب آسیب و درد جدی پا شوند و احتمال افتادن را افزایش دهند.

بیشتر مشکلات پا را می‌‌توان به‌طرز مؤثری درمان کرد. پزشک متخصص پا (podiatrist) در درمان بیماری‌‌های پا تخصص دارد. این متخصص می‌‌تواند بیماری پا را تشخیص دهد و درمان مناسب را انتخاب کند. عوض کردن کفش درمان رایجی است. مجبور نیستید بی‌دلیل درد بکشید.

مشکلات پا چیست؟

دهه‌‌ها ایستادن سبب تغییر پا می‌‌شود. با گذر زمان، بخش عمدۀ محافظ طبیعی نواحی زیر پاشنۀ پا و زیر انگشتان پا از بین می‌‌رود. قوس کف پا صاف‌تر و انعطاف‌پذیری آن کمتر می‌‌شود، مچ و مفاصل پا سفت‌تر می‌‌شوند، و کل پا گسترده‌تر و بلندتر می‌‌شود.

به‌خاطر این تغییرات، حتی اگر قبلاً مشکلی در پا‌‌های خود نداشته‌اید، ممکن است دچار درد پا و سایر مشکلات شوید.

برخی بیماری‌‌ها خطر ابتلا به مشکلات پا را افزایش می‌‌دهند. مثلاً، دیابت ممکن است باعث کاهش گردش خون و آسیب عصبی در پا شود. گردش خون کمتر ناشی از دلایل دیگری مانند سفت‌شدگی شریان‌‌ها یا بیماری‌‌های شریان محیطی نیز ممکن است باعث ایجاد مشکلات پا شود.

شایع‌ترین انواع مشکلات پا

در سالمندان، شکایات شایع پا عبارتند از:

• انحراف شست. رشد استخوانی یا استخوان نابجا در قاعدۀ شست پا، یا گاهی اوقات انگشت کوچک پا. سرانجام، شست پا ممکن است به‌طرز غیرطبیعی به‌سمت انگشتان کوچک پا خم شود.
• میخچه و پینه. پوست مرده، زرد و ضخیم روی انگشتان پا.
• انگشت چکشی. مفاصل انگشت پا (معمولاً انگشت دوم اما تمام انگشتان میانی ممکن است درگیر شوند) جمع می‌‌شوند و اغلب، با سفتی یا مقداری انعطاف‌پذیری، دررفتگی دائمی مفصل به‌وجود می‌‌آید.
• مشکلات ناخن پا. ناخن رشدنکرده (در پوست رشد می‌‌کند) و ضخیم یا تغییر رنگ ناخن پا.
• مشکلات پا ناشی از دیابت. این مشکلات عبارتند از: زخم مقاوم پا که التیام آن دشوار است، بی‌حسی، یا مشکلات گردش خون.
• مشکلات پا ناشی از ناهنجاری‌ها. این مشکلات ممکن است در اثر آرتریت (از جمله آرتریت روماتوئید و نقرس) ایجاد شود.
• درد پاشنۀ پا. این نوع درد در پشت قوس پا از خار پاشنه (برآمدگی استخوانی) یا التهاب رباط در امتداد کف پا وجود دارد.

برخی دیگر از مشکلات پا که نادرند اما ممکن است در بین سالمندان ایجاد شوند عبارتند از:

• درد قوس کف پا. از قوس فرورفته (پای صاف) یا قوس برآمدۀ غیرطبیعی.
• سندرم تونل تارسال. نوعی اختلال گیرافتادگی عصب.
• تاندونیت آشیل. التهاب تاندونی که استخوان پاشنۀ پا را به عضلۀ پشت ساق متصل می‌‌کند.
• نوروم مورتون. رشد خوش‌خیم عصب بین انگشتان سوم و چهارم پا.

مشکلات پا چقدر شایع است؟

یک‌سوم افراد بالای 65 سال دچار سفتی یا درد پا هستند. سالمندانی که در آسایشگاه زندگی می‌‌کنند معمولاً مشکلات پای بیشتری دارند. بسیاری از این مشکلات ناشی از کفش نامناسب، مانند کفش پاشنه‌بلند، هستند. سالمندان، افراد چاق، زنان و مبتلایان به دیابت، بیماری‌‌های قلب و عروق، پوکی استخوان، یا درد زانو، لگن و کمردرد مشکلات پای بسیار بیشتری دارند. در زنان، درد انگشتان پا و درد زیر انگشتان پا بسیار شایع‌تر از مردان است، و با افزایش سن، بدتر می‌‌شود. با این حال، با افزایش سن، درد پاشنۀ پا معمولاً کاهش می‌‌یابد.

در سالمندان مبتلا به بیماری مزمن، احتمال درد پا بیشتر است. درد پا در جوانان معمولاً بیشتر ناشی از درد عضلات و فشار روی استخوان‌هاست. در سالمندان، درد اغلب ناشی از میخچه، پینه و ناهنجاری‌‌های انگشتان پا است، که 75٪ از آنها انحراف شست هستند. یک سوم سالمندان دچار انحراف شست هستند. حدود 30٪ از سالمندان مبتلا به درد پا دچار میخچه و حدود 15٪ آنها دچار پینۀ انگشتان پا هستند.

برآورد شده است که یک سوم همۀ سالمندان مبتلا به عفونت‌‌های قارچی ناخن پا هستند. احتمال ابتلا به عفونت قارچی حتی در سالمندان مبتلا به دیابت، پسوریازیس، کاهش ایمنی، گردش خون ضعیف یا چاقی حتی بیشتر است.